Ένας γιατρός που δίνει μάχη για τις γυναίκες – θύματα σεξουαλικής βίας ο Ντένις Μακουέγκε και μία ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ήταν αιχμάλωτη του ISIS και κατόρθωσε να διαφύγει, η Νάντια Μουράντ είναι οι φετινοί νικητές του νόμπελ ειρήνης.
Ο γυναικολόγος Ντένις Μακουέγκε βραβεύεται για το έργο του, καθώς έχει περιθάλψει θύματα σεξουαλικής βίας στο Κονγκό, ενώ η ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Νάντια Μουράντ είναι μια γυναίκα που κατάφερε να ξεφύγει από τα δίχτυα του Ισλαμικού Κράτους όπου κάποια στιγμή είχε πέσει ως «σκλάβα του σεξ».
Η νεαρή Γεζίντι από το Ιράκ είχε απαχθεί από το χωριό της στο βόρειο Ιράκ τον Αύγουστο του 2014 και μεταφέρθηκε στη Μοσούλη, όπου κρατήθηκε αιχμάλωτη επί μήνες, ενώ έπεσε θύμα ομαδικού βιασμού από τους τζιχαντιστές και πουλήθηκε ως σκλάβα.
Watch the moment the 2018 Nobel Peace Prize is announced.
Presented by Berit Reiss-Andersen, Chair of the Norwegian Nobel Committee. pic.twitter.com/fIv2yWPxE6
— The Nobel Prize (@NobelPrize) 5 Οκτωβρίου 2018
Τον Σεπτέμβριο του 2016 η Μουράντ διορίστηκε πρέσβειρα του ΟΗΕ για την αξιοπρέπεια των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων και σήμερα αγωνίζεται για όλες τις γυναίκες που έχουν γίνει σεξουαλικές σκλάβες των τζιχαντιστών.
Η απονομή του βραβείου Νόμπελ θα γίνει στις 10 Δεκεμβρίου στο Όσλο, ενώ οι δύο νικητές θα λάβουν και χρηματικό έπαθλο ύψους ενός εκατομμυρίου δολαρίων.
I congratulate both winners of this year’s #NobelPeacePrize. They have my deepest respect for the courage, compassion and humanity they demonstrate in their daily fight. https://t.co/30LTaqbU8R
— Donald Tusk (@eucopresident) 5 Οκτωβρίου 2018
Αγώνας για τις γυναίκες θύματα άγριου βιασμού

Ο γυναικολόγος Ντένις Μακουέγκε περίμενε πολλά χρόνια για να κερδίσει το Νόμπελ Ειρήνης αφού ήταν στη λίστα για 10 χρόνια.
Denis Mukwege’s basic principle is that “justice is everyone’s business”. The 2018 Peace Laureate is the foremost, most unifying symbol, both nationally and internationally, of the struggle to end sexual violence in war and armed conflicts. @DenisMukwege#NobelPrize pic.twitter.com/KSzecKSkUc
— The Nobel Prize (@NobelPrize) 5 Οκτωβρίου 2018
Η ιστορία του κέντρου του οποίου ηγείται , του “City of Joy centre for survivors of rape” ( Πόλη της χαράς: Κέντρο για τις γυναίκες που βιάστηκαν και επέζησαν) ξεκίνησε το 1999 όταν ο Ντένις Μακουέγκε γιατρός στο νοσοκομείο νοσοκομείο Panzi του Bukavu, συνάντησε μια φίλη του την Christine Schuler-Deschryver, εργαζόμενη στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην πόλη.
Της είπε ότι ξεκίνησε να εξετάζει γυναίκες που βιάστηκαν άγρια και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφούν τα γεννητικά τους όργανα. Πρόκειται για γυναίκες που είχαν υποστεί ομαδικούς βιασμούς ακόμα και με μπαστούνια, όπλα, μπουκάλια. “Αυτό που συνάντησα ήταν πρωτόγνωρο, οι κόλποι τους είχαν καταστραφεί τελείως”, θυμάται ο γιατρός, σύμφωνα με τον guardian.
Congratulations to @NadiaMuradBasee and @DenisMukwege! Their work saves lives and helps women speak out about sexual violence. #NobelPeacePrize https://t.co/2AvNSwleR2
— Malala (@Malala) 5 Οκτωβρίου 2018
Το Σεπτέμβριο του 2012 σε ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη, ο Ντένις Μακουέγκε κατήγγειλε την ατιμωρησία που επικρατεί σχετικά με τους μαζικούς βιασμούς στη χώρα του και άσκησε κριτική στη διεθνή κοινότητα και στην κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό για την αδράνειά τους σχετικά με τις σφαγές στην περιοχή Κίβου, στα ανατολικά της χώρας.
Στις 25 Οκτωβρίου του 2012 τέσσερις ένοπλοι επιτέθηκαν στο σπίτι του ενώ αυτός έλειπε, έπιασαν ομήρους τις κόρες του και περίμεναν να γυρίσει για να τον δολοφονήσουν. Ο Ντένις Μακουέγκε τελικά γλύτωσε αλλά σκοτώθηκε ο φρουρός του. [5] Μετά από αυτή την επίθεση ο Μακουέγκε έφυγε με την οικογένειά του στην Ευρώπη. Επέστρεψε στο Bukavu, τον Ιανουάριο του 2013, και έγινε δεκτός με ιδιαίτερη θέρμη από τους κατοίκους. [6]
Για τη προσφορά στα θύματα βιασμού έχει τιμηθεί επανειλημμένα. Το 2008 του απονεμήθηκε το Βραβείο των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το 2009 το Βραβείο Ούλοφ Πάλμε. Την ίδια χρονιά του απονεμήθηκε από τη Γαλλική κυβέρνηση ο τίτλος του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής(Chevalier de la Légion d’Honneur). Το 2010 ανακηρύχτηκε επίτιμος διδάκτορας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Ούμεο, στη Σουηδία (Umeå University). Το 2011 έλαβε το Διεθνές Αναπτυξιακό Βραβείο Βασιλιάς Μποντουέν από το βασιλιά του Βελγίου, Αλβέρτο το Β’ και το 2013 το Βραβείο Right Livelihood.
Το 2014 τιμήθηκε με το βραβείο Ζαχάροφ.
Nadia Murad, awarded the 2018 Nobel Peace Prize, is the witness who tells of the abuses perpetrated against herself and others. She has shown uncommon courage in recounting her own sufferings and speaking up on behalf of other victims.#NobelPrize pic.twitter.com/NeF70ig09J
— The Nobel Prize (@NobelPrize) 5 Οκτωβρίου 2018
Στη φρίκη του ISIS
H Νάντια Μουράντ απήχθη με άλλες γυναίκες Γεζίντι τον Αύγουστο του 2014 όταν το χωριό της Kocho στο Sinjar, στο βόρειο Ιράκ, δέχτηκε επίθεση από μαχητές του ISIS. Ήταν η νικήτρια του διακεκριμένου ευρωπαϊκού βραβείου Sakharov για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2016.
Την ίδια χρονιά, κέρδισε το βραβείο για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης Václav Havel.
Συνελήφθη μαζί με τις αδελφές της και έχασε έξι αδέρφια και η μητέρα της, όταν οι ISIS σκότωσαν τους άνδρες του χωριού και τις γυναίκες που θεωρούνταν πολύ γριές για να τις εκμεταλλευτούν σεξουαλικά.
Τον Νοέμβριο του 2014 η Μουράντ κατόρθωσε να δραπετεύσει με τη βοήθεια γειτόνων της, οι οποίοι την έβγαλαν από την περιοχή που ελεγχόταν από το Ισλαμικό Κράτος, και έτσι έφτασε σε καταυλισμό προσφύγων στο βόρειο Ιράκ και έπειτα στη Γερμανία.
Ένα έτος αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2015, η Μουράντ μίλησε για την εμπειρία της στην πρώτη στην ιστορία σύνοδο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την εμπορία ανθρώπων.
Τον Σεπτέμβριο του 2016 έγινε η πρώτη πρέσβειρα καλής θέλησης του UNODC (Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος) για την αξιοπρέπεια των επιζώντων από εμπορία ανθρώπων και συμμετείχε σε παγκόσμιες και τοπικές πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης σχετικά με τη δεινή θέση αναρίθμητων θυμάτων εμπορίας. Τον Οκτώβριο του 2016 το Συμβούλιο της Ευρώπης την τίμησε με το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Βάκλαβ Χάβελ
H Νάντια Μουράντ , 25 ετών, είναι ο δεύτερη νεαρότερη βραβευμένη με το βραβείο Νόμπελ ειρήνης μετά την Μαλάλα Γιουσαφζάι η οποία ήταν 17 ετών όταν κέρδισε το βραβείο το 2014.
Ο περσινός νικητής του Νόμπελ ειρήνης ο οργανισμός, Διεθνής εκστρατεία για την κατάργηση των πυρηνικών όπλων, επισημαίνει σε ανακοίνωση του:
Και οι δύο βραβευθέντες αξίζουν την τιμή αυτή για την απίστευτη δουλειά που έκαναν για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας και προσβλέπουμε να συνεργαστούμε μαζί τους ως βραβευμένοι με Νόμπελ αφιερωμένοι σε έναν ειρηνικό κόσμο στον οποίο θα ζούμε ασφαλείς τόσο από τις απειλές πυρηνικών όπλων όσο και από τη χρήση σεξουαλικής βίας στον πόλεμο, αυτές τις δύο βασικές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου.
Η Επιτροπή Νόμπελ δικαίως επέλεξε να επισημάνει το ρόλο των γυναικών φέτος με την απονομή του βραβείου στη Νάντια και στο Ντένις και είναι σπουδαίο να βλέπουμε γυναίκες όπως η Νάντια να μπαίνουν μπροστά σε αυτό τον αγώνα, όπως κάνουν και στο κίνημα αφοπλισμού.
Ο κ. Denis Mukwege και η Nadia Murad ανοίγουν τώρα ένα μεγάλο δρόμο, αναγνωρίζοντας τη σημασία της πρόληψης της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών, καθώς ο οργανισμός διαπίστωσε ότι ήταν πολύ σημαντική πέρυσι η βράβευση μας με το νόμπελ και έφερε στο προσκήνιο το ζήτημα των πυρηνικών αφοπλισμών και μας άνοιξε νέους δρόμους.
Θεωρούμε ότι όταν ενεργούμε όλοι μαζί με οδηγό την ανθρωπιά, η ανθρώπινη φυλή γίνεται μια ασταμάτητη δύναμη για το καλό και ανυπομονούμε να είμαστε μέρος αυτού του ταξιδιού με τον Denis και τη Nadia.
Επιμέλεια: Ειρήνη Πιτσόλη